ئابدۇرەھىم ھېيت ئۆلمىدى !

Abdurehim_Heyitئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
 

ئەسەرنى ئاڭلاش: Abdurehim_Heyit_olmidi.mp3

ئەسەرنى رابىيە داۋۇت ئوقۇدى

 
«ئابدۇرەھىم ھېيت ئۆلمىدى!» – بۇ ھەقىقەتەنمۇ خوش خەۋەركەن. بۇ خەۋەرنى خىتاي خەلىقئارا رادىئوسىنىڭ تۈركچە ئاڭلىتىشى 2019-يىلى 10-فېۋرال سائەت 22:31 مىنۇت ئۆتكەندە تارقاتتى. بىز ھەممىمىز پەرۋەردىگارىمىزدىن ئۇيغۇرنىڭ سۆيۈملۇك سەنئەتكارى ئابدۇرەھىم ھېيتنىڭ ھايات بولۇشىنى تىلەيمىز. بۇ خەۋەر ئېلان قىلىنىشتىن بىر قانچە سائەت بۇرۇن خىتاي ئابدۇرەھىم ھېيتنىڭ قىسقا بىر سىن كۆرۈنىشىنى ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا تارقاتتى. ئۇ سىن كۆرۈنۈشىدە ئابدۇرەھىم ھېيت سۆز قىلىپ «مېنىڭ ئىسىمىم ئابدۇرەھىم ھېيت، بۈگۈن 2019-يلى 2-ئاينىڭ 10-كۈنى، قانۇن تەرپىدىن مېنى گۇمانلىق دەپ قارىغىنى ئۈچۈن، مەن بۇ يەردە تەكشۇرۇلۇش مۇناسىۋىتى بىلەن تۇرۇپ تۇرۇۋاتىمەن. ھازىر سالامەتلىكىم ياخشى. مەجبۇرلاش، زورلاش بولمىدى» دېدى. بۇ سىن كۆرۈنۈشىنىڭ چىقىشى بىلەن، ئۇنىڭ ساختا سىن كۆرۇنىشى ئىكەنلىكى ۋە تۈركىيە ھۆكۈمىتى ئۇنىڭ راست ۋە ياغقانلىقىنى تەكشۇرۋاتقانلىغى ھەققىدىكى ھەر خىل گۇمانى قاراشلار ئوتتۇرغا چىقتى.

سېغىنىش (2)

Seghnish2ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 

شېئىرنى رابىيە داۋۇت ئوقۇدى
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Seghnish2.mp3

 
ھايات، كۆپتۇر سېنىڭ-
ئاچچىقىڭدىن تاتلىقىڭ
يىغاڭدىن شاتلىقىڭ…
شۇڭا ئالمىدەك يۈرىكىمگە سىغىپ كېتەر
مەندىكى سېنىڭ بارلىقىڭ! 

 

ئەمما چىدىماس يۈرىكىم
مەن تىرىك تۇرۇپ
كىرپىكىڭدىن تامچە ياش سىرغىسا،
چۈنكى بۇرۇنقىلار دەپتىكەن-
«ئۈلۈمدىن باشقىسى تاماشا! »

سېغنىش (1)

Seghnish1ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
 

شېئىرنى بابۇرخان ئوقۇغان
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Seghnish1.mp3

 
قىش ئۇزاپ ياز
باھارنى كۆيدۈرگەندە
بېشىمغا بۈگۈن كۈن چۈشكەندە
سالقىنلىماققا سايە ئىزدىدىم.
سايىنى كۈن پېتىشقا كۈن ـ
ئۆزىگە ئەگەشتۈرۈپ ئېلىپ كەتكەندە
تۈن قاراڭغۇسىدا تىمىسقىلاپ
ئاينۇرىنى ئىزدىدىم…

 
قاراڭغۇ تۈنمۇ ئۇزاي دېگەندە
ئايمۇ مېنى تاشلاپ
تاغ كەينىگە مۆككەندە ـ
كېچە ۋە كۈندۈز پەرقىنى ئەتمەس
قەلبىم قېتىدا يوشۇرۇنۇپ كۆيگەن
يۈرىكىمدە تىلسىم بولۇپ كۆمۈلگەن
مەن سۆيگەن ۋە سۆيۇلگەن
ئۇزاقتىكى يارنى سېغىندىم….

«دىئاسپورا» مۇ ياكى «مۇھاجىرەت» مۇ؟

Muhajiret diasporaئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 


ئەسەرنى رابىيە ئوقۇدى
Diasporamu_yaki_muhajiret.mp3

 

مەلۇم بىر جۇغراپىيىلىك رايونلاردا قوشنا بولۇپ ياشىغان، بىر- بىرلىرىدىن پەرىقلىق مەدەنىيەت ۋە تىلغا ئىگە مىللەتلەر ئۈچۈن، تىل ۋە مەدەنىيەت ساھەلىرىدە بىر- بىرلىرىگە تەسىر كۆرسىتىشى ئىنسانىيەتنىڭ جەمىيئەت تەرەققىياتىدىكى بېسىپ ئۆتىدىغان باسقۇچلاردىن بىرى بولسىمۇ ئەمما بۇ باسقۇچتا ئۆزلىرىنىڭ مەدەنىيەت ۋە تىلى كۈچلۈك بولغان مىللەتلەر باشقا مىللەتلەرنىڭ تىل ۋە مەدەنىيەت ئاسسىمىلاتسىيىسىدىن ئۆزلىرىنى قوغداپ قالالايدۇ بىراق مەدەنىيەت ئاساسى ئاجىز مىللەت ۋە خەلقلەر بولسا كۈچلۈكلەرگە ئاسانلا ئاسسىمىلاتسىيە بولۇپ تارىختىن يوقايدۇ.  

 

ئۆزلىرىنى ئوتتۇرا ئاسىيا تۈركىي مىللەتلەرنىڭ مەدەنىيەت تۈۋرۈكى ھېسابلايدىغان مەدەنىيەت ياراتقان ئۇيغۇرلارمۇ تارىختا مۇشۇنداق باشقا مىللەتلەر مەدەنىيىتىنىڭ تەسىرىگە ئۇچىرغان بولسىمۇ ئەمما مەدەنىيەت ۋە تىل ئاساسىي پۇختا بولغانلىقى ئۈچۈن گەرچە سانى ئاز بولسىمۇ بۈگۈنكى كۈنگە قەدەر ئۆز مەۋجۇتلىقىنى ساقلاپ كېلەلىدى.

 

دۇنيادا ھىچ قانداق بىر مىللەتنىڭ تىلى ۋە ئىرقى ساپ بولمايدۇ، يەنە كېلىپ مەلۇم بىر مىللەتنىڭ  تىلىغا باشقا بىر يات مىللەت تىلىنىڭ قوبۇل قىلىنىشى بۈگۈنكى ئىنسانىيەت دۇنياسىنىڭ تەدىرىجىي تەرەققىياتىدىكى دەۋرىي خاراكتېرلىق ئىجتىمائىي ھادىسە بولۇپ، بىز ياخشى بىلىدىغان يېقىنىقى 10 نەچچە ئەسىرلىك تارىخىمىزغا نەزەر سالساق ئۇيغۇر قاتارلىق تۈركىي خەلقلەر 10-ئەسىردە ئىسلام دىنىنى قوبۇل قىلغاندىن كېيىن «قۇرئاننىڭ تىلى» دەپ قارالغان  ئەرەب تىلى ۋە ئۇنىڭدىكى ئاتالغۇلار ئۇيغۇر تىلىغا سەلدەك ئېقىپ كىردى. ئوتتۇرا ئەسىردە بولسا فارس تىلىنىڭ ئۇيغۇر تىلىغا، بولۇپمۇ ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلىغا كەڭ دائىرىدە كىرگەنلىكىنى تارىخى يازمىلاردىن ۋە بۈگۈنكى ئۇيغۇر تىلىنىڭ سۆز لوغىتىدىن بىلدۇق. 15-ئەسىردە ئۇيغۇر قاتارلىق تۈركى تىللىق خەلقلەر ئارسىدا فارس تىلى قىزغىنلىقى كۆتۇرۇلۇپ،  ئىلىم ئەھلىلىرىنىڭ فارس تىلىنى قوبۇل قىلىشى ۋە فارس تىلىدا ئەسەر يېزىشى ئەۋج ئالغاندا، بۇ  خاھىشنى دادىللىق بىلەن تەنقىد قىلغان ئاتاقلىق ئۇيغۇر مۇتەپپەككۇرى، ئەدىب، شائىر ئەلشىر ناۋايى بوۋىمىز «مۇھاكىمەتۇل لۇغەتەين» (ئىككى تىل توغرۇلۇق مۇھاكىمە) ناملىق رىسالە يېزىپ، فارس تىلىنى ئۇلۇغ بىلگەنلەرنى تەنقىدلەپ، تۈركى تىلىنىڭ ھىچ بىر يەردە فارس تىلىدىن كەم ئەمەس باي ۋە گۈزەل بىر تىل ئىكەنلىكىنى ئېيتقان ئىدى. 

12- «دېكابىر ئوقوغۇچىلار ھەركىتى» دە زىيانكەشلىككە ئۇچۇرىغان بىر ئۇيغۇر ياشنىڭ كەچۇرمىشى

(1985- يىلى ئۇرۇمچىدە يۇزبەرگەن 12-دېكابىر ئوقۇغۇچىلار ھەركىتىنىڭ 28 يىللىقىغا بېغىشلايمەن)

 
ئاپتورى: روزىنىسا (مۇستەقىل تەتقىقاتچى)

 
“ئەزىز

ۋاقىت – ئۇ ھەرقانچە ئالدىراڭغۇ بولسىمۇ، تارىخنى ئارقىسىغا ياندۇرالمايدۇ. بەلكى تارىخ ئەنە شۇ ئالدىراڭغۇ ۋاقىتنى ئوز قۇچىقىدا ئەللەي ئېتىپ، پەپىلەپ ھاياتنىڭ بۈيۈك كارۋانلار توپى بىلەن بىللە ئۇنى ئۇپۇقنىڭ ئۇ تەرىپىدىكى كۆز يەتكۈسىز نىشانغا قاراپ ئوز رىتىمىدا ئېلىپ مېڭىۋېرىدۇ…. سىز ۋە بىز بۇ ھاياتلىقتا ئەينەن شۇ كارۋانلار سەپىگە قوشۇلغان بىر يولۇچىدىنلا ئىبارەت، خالاس!

 
ئەگەر سىز تارىخنى ياراتقان بولسىڭىز ۋە ئۇ تارىخ پەقەت چىن بولسىلا، مەيلى ئارىدىن 28 يىل ئۆتسۇن ياكى يۈز يىللار ئۆتسۇن، شۇ ياراتقىنىڭىز خەلقىڭىزنىڭ بەختى، سائادىتى ۋە ئارزۇ-ئارمانلىرىنى مەقسەت قىلغانلا بولسا، ئۇ خەلقىڭىزنىڭ قەلبىدە ئەبەدىي ئەبەدكە رەڭگى ئۆڭمەيدىغان تارىخىي خاتىرە بولۇپ ساقلىنىپ قېلىۋېرىدۇ….. چۈنكى تارىخنىڭ ھەر بىر بېتىنى ئىنسانلار جاپالىق كۈرەشلەر بەدىلىگە ياراتىدىغانلىقىدىن ئىبارەت بۇ ھەقىقەتنى تاكى بۈگۈنكى كۈنگە قەدەر ھېچ بىر ئىنسان ئىنكار قىلالىغىنى يوق.

 
ئەنە شۇ دۆلەت قانۇنى دۆلەت تەرىپىدىن ئىنسانىي ھەق-ھوقۇقى دەپسەندە قىلىنغان، مىللىي كەمسىتىلىش، تەڭسىزلىك ۋە باراۋەرسىزلىك ھەممىلا يەردە يامراپ كەتكەن بىر تۈزۈلمە ئاستىدا، 1985- يىلى ئۈرۈمچىدە يۈز بەرگەن “12-دېكابىر ئوقۇغۇچىلار ھەرىكىتى” دە تەشەببۇس قىلىنغان ئۇيغۇر ياشلىرىدىكى ئىلغار دېموكراتىك ئىدىيە ۋە شۇ ئىدىيىنىڭ سادىق قوللىغۇچىسى ۋە ئاكتىپ تەشۋىقاتچىلىرىدىن بىرى بولغان ئەزىز ئەيسا ئەپەندىنىڭ كۈلپەتلىك قىسمەتلىرى … مانا بۇلارنىڭ ھەممىسى ئۇيغۇر مىللىتىگە شان شەرەپ ئاتا قىلىدىغان ئۇنتۇلماس تارىخ بولۇپ، بۇ تارىخ دۇنياغا ئۇيغۇرلارنىڭ ئەسلى تېررورىست ئەمەسلىكىنى، ئۇيغۇرلارنىڭمۇ قانۇننى، دېموكراتىيىنى تەشەببۇس قىلىدىغان، تەڭلىك ۋە باراۋەرلىككە تەشنا بىر مىللەت ئىكەنلىكىنى بايان قىلىش بىلەن بىر بىرگە، مىڭلىغان ۋە ئونمىڭلىغان ئەزىز ئەيساغا ئوخشاش ئىلغار پىكىرلىك دېموكراتىك ئۇيغۇر ياشلارنىڭ مىللىي كەمسىتىش، مىللىي زۇلۇم ۋە ئېزىلىش بولمىغان، تەڭلىك باراۋەرلىك ئاساسىدىكى يېڭى بىر تۈزۈلمىنى بەرپا قىلىش يولىدا شۇ يىللاردىن باشلاپ جاپالىق كۈرەشكە ئاتلانغانلىقى ۋە شۇ يولدا بېشىغا كەلگەن رەھىمسىز ۋە ئازابلىق قىسمەتلىرى بىزنى چوڭقۇر ئويغا سالىدۇ ۋە بىزنىڭ ئۇلارغا بولغان ھۆرمىتىمىزنى ھەسسىلەپ ئاشۇرىدۇ.

بىلىم

“Bilim”ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

(قازاقىستان ۋە دۇنيانىڭ ھەر قايسى ئەللىرىدىكى ئۇيغۇر ئۆسمۈرلىرىگە تەقدىم)

بىلىم ھاياتنىڭ شانىدۇر،
بىلىم بەخىتنىڭ كانىدۇر،
بىلىم باشلار بىزنى ئالغا،
بىلىمسىزلىك بىزگە خاردۇر!

بىز ئوقۇپ بىلىم ئالىمىز،
ئىلىم-مەرىپەت غايىمىز،
كېلىچەك بولىدۇ پارلاق،
بىز ۋەتەن ئوغۇل-قىزىمىز!

بوۋام لۇتپۇللا بىزگە دېگەن:
“ياشلىق ئۇ، تىرىش-تىرماش ئۆگەن.”
بىلىم دېڭىزىدا شۇڭقارمىز،
ۋەتەن ئۈچۈن ۋىسال ئىزدىگەن!

ئاتامنىڭ كونا ۋېلىسىپىتى

[Father’s old bicycle]

 
“Atamningئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 


ئەسەرنى بىۋاستە ئاڭلاش : Atamning_kona_welisipiti.mp3

ئەسەرنى رابىيە داۋۇت ئوقۇدى

 

ئۆتتى ھاياتىڭ ئەلگە مېھنەت تۆكۈپ ئاتىجان.
تارالدى ۋېلىسىپىتتىڭدىن بۇ يۇرتتا بىر داستان.
بولدۇڭ سەن خەستىلىك يۈرەككە خالىس شىپاگەر،
چۆلدە قەبرەڭ بولۇر ھامان بىر كۈنى گۈلىستان.

 

ئۇيغۇر جەمىيىتى ئۈچۈن ئېيتقاندا، بولۇپمۇ ئۆتكەنكى ئەسىرنىڭ ئاخىرقى 20 يىلىدا ئۆسۇپ چوڭ بولغانلار ئۈچۈن ۋېلىسىپىت بىر ئۇنتۇلغۇسىز قاتناش قۇرالى ھىسابلىنىبلا قالماستىن، يەنە ئۇنڭغا دۈگىلەپ ماڭىدىغان ئىككى چاقىغا ئەشۇ يىللاردىكى بىغۇبار ھاياتنىڭ تالاي ھېكايىلىرى يوشۇرۇنغان. ئۇنداقتا ۋېلىسىپىت ئۇ قانداق بىر قاتناش قۇرالى؟ قېنى ئاۋۋال ۋېلىسىپىتنىڭ ئىنسانلار ھاياتىغا سىڭىپ كىرىش تارىخىغا بىر نەزەر سالايلى. يېقىنىقى زامان ئىنسان تارىخىدىكى تۈنجى ۋېلىسىپىتنى گېرمانىيىلىك ئورمان ئەمەلدارى ۋە كەشپىياتچى Karl Freiherr von Drais كارل فرەيھېر فون درەيس 1817-يىلى  كەشىپ قىلىنغان بولۇپ، شۇنىڭدىن كېيىن ۋېلىسىپىتنى ئادەملەرنىڭ قوللىنىشىغا قولايلىق قىلىش ئۈچۈن ئۆزلۈكسىز تەرەققىي قىلدۇرۇش جەريانلىرىنى بېسىپ ئۆتۇپ، بۈگۈنكى كۈندىكى بىز ئىشلىتىۋاتقان زامانىۋى ۋېلىسىپىت مەيدانغا كەلتۇردى.

 
دېمەك 200 يىللىق تەرەققىيات تارىخىغا ئىگە ۋېلىسىپىت، ياۋروپا سانائەت ئىنقىلابىدىن تارتىپ رەقەم دەۋرگىچە بولغان ئۇزاق مۇساپە داۋامىدا ئۆزلۈكسىز تەرەققىي قىلدۇرۇلغان. دۇنيا بانكىسىنىڭ بىر سىتاتىستىكىسىدە كۆرسىتىشىچە، ھەر يىلى دۇنيا بويىچە ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 100 مىليون ۋېلىسىپىت ئىشلەپ چىقىرىلىدىغان بولۇپ، ھازىر دۇنيادا ئادەملەر 2 مىلياردتىن ئارتۇق ۋېلىسىپىت ئىشلىتىدىكەن. بۇ سان 2050-يىلىغا كەلگەندە 5 مىلياردقا يېتىدىغانلىقى مۆلچەرلەنگەن.

سۈرەت

Suretئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
 

خىيالىم دەرۋىشى پىنھان
يۇلتۇزلارغا ئاستا پىچىرلايدۇ
سەرسان ئىنتىزار بۇلۇت ئارىسىدا لەيلەر
ئۇنتۇلغان يالغۇز ئارالدىكى كونا قەلئە
چۆلگە قاراپ مۇڭلۇق يىغلايدۇ…

 
مەن ئىزدىگەن تىنچلىق
مۇگدەپ قاپتۇ كۈيۇقاپ ئۆيىدە
تەسەللىگە يېقىن ئاسمان يالتىرار
لاي گۈمبەز ئۆگزىسى ئۆرۇلۇپ چۈشكەن …
سىم – سىم يامغۇرغا ئايلانسا ياشلار
ئۇستىدە سەييارە مۆكۈشمەك ئوينار .

 
دۇنيانىڭ ئىشى باشقا –
ھەر كۆزدىن ئاققان يىغا باشقا
كۈشەندە قىسمەت مېنى ئىتتىرەر
تىك قىيادىن ئۇدۇل تاشلاشقا ….

قاقىرتوق (Qaqortoq)

Qaqortoqئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
 

قېنى بۈگۈن جۇغراپىيەدىن بىر دەرىس ئۆگۈنەيلى. قاقىرتو Qaqortoq – دانىيە پادىشاھلىقىغا قاراشلىق گىرلانىديە ئاپتونۇم كېنەزلىكىنىڭ جەنۇبىدىكى بىر شەھەر.

 
بۈگۈنكى گىرلانىديە ئاپتونۇم كېنەزلىكىنىڭ يەرلىك ئاھالىسى بولغان ئىنۇيت Inuit مىللىتى 4000 يىل بۇرۇن سىبېرىيىنىڭ شەرقىي شىمالىدىن گىرلانىديە كۆچۇپ كەلگەن بولۇپ، دۇنيا بويىچە ئۇلارنىڭ نوپۇسى 148 مىڭ. گىرلانىديەدىكى نوپۇسى (2017) 50,787 گىرلانىديە ئومۇمى نوپۇسىنىڭ %88 نى تەشكىل قىلىدۇ. گىرلانىديە ئاھالىسىنىڭ %90 بېلىقچىلىق بىلەن شۇغۇللىنىدۇ. ئىنۇيت Inuit – ئىنۇيت مىللىتىنىڭ (ياكى ئۆزلىىنى ئىنۇيت مەدەنىيىتىگە تەۋە دەپ ئاتايدىغان) خەلىقلەرنىڭ ئورتاق نامى بولۇپ، ئۇلار ئاساسلىقى سىبېرىيە، گىرلانىديە، كانادا، ئامېركىنىڭ ئالاسكا قاتارلىق شىمالىي قۇتۇپ مۇزلۇق بەلباغلىرىغا يېقىن قۇرۇقلۇق ۋە ئاراللاردا ياشايدۇ.

 
مەن بۈگۈن BBC ئاگېنتىلىغى تورىدىن خىتاينىڭ گىرلانىديەدە ئىككى ئايرىدۇرۇم قۇرۇش ۋە بۇ ئىش تۈرىگە مەبلەغ سېلىش ئۈچۈن ھەركەت قىلىۋاتقانلىقىنى ھەققىدىكى خەۋەرنى كۆرگەندىن كېيىن، گىرلانىديە ھەققىدە ئازىراق مەلۇمات بىلىش ئىستىكى بىلەن ئاۋال Google خەرىتىسىدىن گىرلانىديەنى كۆردۇم. ئۇنىڭ ئالقانغا ئوخشايدىغان يەر شەكلىدىن جەنۇبىدىكى بىر شەھەرنىڭ ئىسمىگە كۆزۈم چۈشتى. ب شەھەر ئىىسمىنىڭ «قاقىرتوق» ئىكەنلىكىنى كۆرۈپ ھەيران قالدىم ۋە دەرھال ئېسىمگە نېمە كەچىتى ؟ – قۇرۇقتاغ – قاقىرتاغ … دىگەندەك ئۇيغۇرنىڭ يەر-ناملىرى.

 
‍ئەلۋەتتە، بۈگۈن ئەڭ شەرىقتە سېرىق ئۇيغۇردىن تارتىپ ئەڭ غەرىبتە بۇلغارىيە ۋە ۋېنگىرىيەگىچە ئۇيغۇر قاتارلىك تۈركى مىللەت – قەبىلىلەر بىلەن قانداش، تىلداش بولغان ئىرقىي ئورتاقلىقلىرى كۆپ نۇرغۇن خەلىقلەر بار، جۈملىدىن بۇ چوڭ توپلۇقلار ئىچىدىن ئەڭ يىراقتا ياشايدىغان سانى ئاز بولغان سېبىريەدىكى ياقۇتلار (ساكا) قاتارلىق تۈركىي تىللىق – ئىرىقلىق مىللەتلەرمۇ ئورۇن ئالىدۇ.

 
جۇغراپىيىلىك نوقتدىن قارىساق، سېبىريەنى يەنى شىمالىي ئاسىيا بىلەن شىمالىي ئامېرىكا قىتئەلىرىنى بېرىڭ يېرىم ئارىلى (Bering Strait) ئارىلى ئايرىپ تۇرۇدۇ. نەچچە مىڭ يىللار بۇرۇ بۇ قۇرۇقلۇقلار تۇتاش بولغان بولۇشى، قار – مۇزلۇق مۇھىتتا ئادەملەرنىڭ ئوۋ -ئوۋلاپ نىشانسىز كۆچۈشى ياكى تەبئىي ئاپەتلەر سەۋەبلىك ناھايىتى كۆوپ ساندىكى خەلىقلەرنىڭ كۆچكەن بولىشى ئېنىق. ئوۋ ئوۋلاش ۋە بېلىقچىلىقنى ئاساس قىلىپ ياشايدىغان خەلىقلەرنىڭ بۇ خىلدىكى كۆچۈپ ھايات كەچۈرۈشى تەبئىي بولغان ئىنسانىيەت تەرەقىياتىنىڭ بېسىپ ئۆ‍كتكەن جەريانىدۇر. مېنى ھەممىدىن قىزىقتۇرغىنى ئىنۇيت Inuit مىللىتى تىلىنىڭ ئۇيغۇر ياكى تۈركى ۋەياكى ئالتاي تىللىرىغا يېقىن ئىكەنلىكىدۇر. مانا قاقىرتو (Qaqortoq) شەھەر نامى بۇ قاراشلىرىمىزنى دەلىللەپ تۇرۇپتۇ.

 
قەدىمكى مۇ قىتئەسىگە ئۆخشاش بىز تېخى بىلمىگەن تارىخنىڭ سىرلىرى كۆپ بولسا كېرەك.

 
2018-يىلى 19-دېكابىر.

‎كۈز يامغۇرى

“Autumn
 

شېئىرنى ئاڭلاش: Kuz_yamghuri.mp3

شېئىرنى رابىيە داۋۇت ئوقۇدى

 
‎سەييارە چولپان كۆزدىن غايىب
‎ئۇلانماي تۈن كېچىسى تاڭغا
‎كۈز يوپۇرمىقى سەھەر بىلەن تەڭ چۈشكەن
‎قوزۇقلىرى سارغىيىپ -سارغىيىپ كەتكەن
‎دەرەخ شېخىدا يالغۇز كاككۇك
‎مۇڭغا پاتقان قونداقتا.

 
‎ئۇ باھارنى ئىزدەپ بالدۇر ئۇچمىغان
‎ئۇ بولالماي باھار كۈيچىسى
‎چۈنكى زەينەپتىن خەۋەر بولمىغان…
ئۇ ئۆزىنى ئۇنۇتقان
‎ئۇنىڭ پەيلىرى ئۇستىدىن دۈگىلەپ ئۆتەر
‎غەمگە لىق – لىق سۇغۇرۇلغان
‎كەچ كۈزنىڭ ئۈنچىسى.