1925- يىللىرى ئۈنگە ئېلىنغان ئۇيغۇر مۇزىكىسى نازىركوم

    سەھىپە:Media باھا:0 دانە 29-11-2015

Nazirkom1925

«ئىنسانىيەتنىڭ مەخپي مۇزېيى – ئوتتۇرا ئاسىيا: 1925-1948-يىللىرى ئارلىغىدا ئۈنگە ئېلىنغان ئەنئەنىۋي مىللي مۇزىكىلار» – ناملىق ئۈن پىلاستىنكىسىدىكى 24- ناخشا: 

 

نازىركوم

 

ئورۇنلىغۇچىلار: ئابدۇرەھىم ۋە ئايىمنىسا.

 

 

ئەگەر بۇ ئاۋاز ھۆججىتى يانفوندا نورمال قويۇلمىسا تۆۋەندىكى ئۇلنشتىن كىرىپ بىۋاستە ئاڭلاڭ: http://www.azizisa.org/audio/Nazirkom1925.mp3

بىر تۇيغۇ

ئاپتور: [Gustáv Murín [1

 
ئىنگلىزچىدىن ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن تەرجىمىسى

 
تۇيغۇ – ئۇ ھېچقانداق بىر پاكىتنى ئاساس قىلمايدىغان، كىشىلەرنىڭ ئۆزىگە خاس بولغان ئىچكى دۇنياسىدىكى بىلىشىدۇر. بىز ياشاۋاتقان بۇ دۇنيادا كىشىلەر ئۆز خاھىشىغا يارىشا ھايات يوللىرىنى بەرپا قىلىشنىڭ ھەلەكچىلىكىدە ھالىدىن كەتكۈچە تېپىرلايدۇ يەنى [2]eldorado نىڭ ئىنسان قەدىمى ئاياق باسمىغان يېڭى بىر قىتئەنى ياكى بىر جەننەتنى بايقىغانلىقىغا ئوخشاش.

 
گەرچە ھەر بىرىمىزنىڭ جەننەت توغرىسىدا ئۆزىمىزگە خاس قارىشىمىز بولسىمۇ (مېنىڭ چۈشەنچەمدە جەننەت دېمەك – ئۇ ناھايىتى كوپ مىقداردا مەھسۇلات ئىشلەپچىقىرىش ۋە ئىستېمال قىلىش دېگەن ئۇقۇمنى بىلدۈرىدۇ ) بىراق ھەممىمىزنىڭ بىر – بىرىمىزنىڭكىگە ئوخشىشىپ كېتىدىغان ياكى ئوخشاشلىققا ئىگە بولغان بولغان تۇيغۇلىرىمىز بار ئەلۋەتتە. ئەمما بىز شۇنداق قىلىپ كۆنگەن يەنى ھاياتىمىز ھەمىشە ھاياتنىڭ كۈندىلىك ئېھتىياجى بولغان بىر تۈرلۈك مەئىشەتلىرى ئىچىدە بىزنى دائىم ھالسىرىتىدۇ ئەمما بىز ئۆزىمىزگە ئادەت قىلىپ كۆندۈرۈۋالغان ئاچچىقجان، ئىشخۇمار خۇسۇسىيەتلىرىمىزنى ئاسانلىققىچە چۆرۈۋېتەلمەيمىز ۋە بىز ئوزىمىز بىلمەيدىغان قانداقتۇر بىرخىل مۇرەككەپ تەسەۋۋۇرلار بىلەن ئۆزىمىزنىڭ دۇنياسىنى ئىزدەيمىز ئەمما بەزەنلەرگە ئوخشاش ھەمىشە بۇ دۇنيالىقتىكى ئۆز بەختىنى ئىزدەپ تېپىش ئۈچۈن دۇنيانىڭ ھەر جايلىرىغا قاترايدىغان جاھانكەزدى پۇرسەت پەرەزلەردىن بىز دەسلىپىدە ئەنسىرىسەكمۇ لېكىن ئاخىرىغا كەلگەندە بۇ خىل ئەندىشىلىرىمىز تىزلا ئۆزىمىزدىن غايىب بولۇپ كېتىدۇ……

بۇ دۇنيانىڭ سەھنىسىدە

W_Shakespeare

ۋىلىئام شېكسپېر

 

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن ئېنگلىسچىدىن تەرجىمە قىلدى

 

بۇ دۇنيانىڭ سەھنىسىدە ـ
پۈتكۈل ئەر ۋە ئاياللار رول ئالغان
ئۇلارنىڭ ھەممىسىگە بۇ سەھنىنىڭ
كىرىش ۋە چىقىش ئىشىكلىرى ئېچىلغان.

 

بىر ئەر ئۆز ھاياتىدا نۇرغۇن روللارنى ئوينايدۇ
ئۇ ھازىر ھاياتنىڭ يەتتە مۇساپىلىق رولىنى ئالماقتا
ئۇ بىرىنچى مۇساپىسىدە بوۋاقنىڭ رولىنى ئالغان چاغدا ـ 
بالا باققۇچىنىڭ قۇچىقىدا يىغلاپ،
بەرگەن سۈتنى قۇسىۋەتكەن  ئىدى.


مۈرىسىگە سومكا ئېسىپ، مەكتەپكە بارىدىغان ـ
بىر چىرماش ئوغۇل بالا بولغان چاغدا –
سەھەردە يۈزىدىن نۇر چاقنايتتى ئەمما –
قۇلۇلىدەك ئارام تاپماي ئۆمىلەيتى،
بەزىدە مەكتەپكە بېرىشنى خالىمايتتى،
سۆيگىنىنى ئويلاپ خىيالغا پاتاتتى ………

دېرىزەمدە مۇھەببەت

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 

(شېئىرنى بابۇرخان ئوقۇغان)

ئەگەر بۇ ئاۋاز ھۆججىتى يانفوندا نورمال قويۇلمىسا تۆۋەندىكى ئۇلنشتىن كىرىپ بىۋاستە ئاڭلاڭ:

http://www.azizisa.org/elkun_poem/Derizemde_muhabbet.mp3

 

مەن ئويغانغان بۇ سەھەر
جاھان ئاشىقلىققا پېتىپتۇ …
ھۆكۇم سۈرگەن كۆك دېڭىزدا  قىزىللىق
كۆز نۇرى يەتمەس ئۇپۇقتا توغۇلغان
شەپەق رەڭدە ئاسماننى بويىغان
خىجالەتتىن قىزارغان قۇياش –
ئۆز مەيلى بىلەن ئۆيۈم ئىچىگە
دېرىزەمدىن  كىرىپتۇ….

تاتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر  (2)

ئاپتور Peter Fleming

News from Tartary book

 

ئېنگىلىسچىدىن ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن تەرجىمە قىلدى

 

“تارتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر” (News from Tartary: A Journey from Peking to Kashmir)

 

تەرجىماندىن ئىزاھات:

 

مەن ئوقۇشۇڭلارغا تەقدىم قىلىۋاتقان مەزكۇر تەرجىمە ئەسەر  – بۈيۈك بىرتانىيىنىڭ ئاتاقلىق تەۋەككۈل ساياھەت يازغۇچىسى Peter Fleming تەرپىدىن يېزىلغان “تارتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر” (News from Tartary: A Journey from Peking to Kashmir) ناملىق كىتابىدىن قىسقارتىلىپ، ئۇيغۇر ھاياتىغا مۇناسىۋەتلك قىسىملىرى ئەينەن تەرجىمە قىلىندى. بۇ كىتاپ ئاپتورنىڭ 1935- يىلى  بېيجىڭدىن ئۇيغۇر ئېلىنىڭ جەنۇبىي ۋە خوتەن دىيارىنى بويلاپ قەشقەر  ۋە كېيىن قونجىراپ ئېغزى ئارقىلىق بىرتانىيە باشقۇرىشىدىكى كەشمىرگە بېرىش سەپرى داۋامىدا ئۇيغۇرئېلىدە ئۆزى كۆرگەن  – بىلگەنلىرى ئاساسىدا يېزىپ چىققان بىر ساياھەت خاتىرىسىدۇر.  بۇ كىتاپ 1933 – يىلىدىن  1935 – يىللىرىغىچە بولغان ئارلىقتىكى گومىنداڭ دۆلەت ئارمىيىسى 36- دېۋىزىيىسىنىڭ تۇڭگان قوماندانى ما جوڭيىڭ ئىسيان كۆتۈرۈپ شىنجاڭغا باستۇرۇپ كەلگەندىن كېيىن ئەينى يىللاردا ئۇيغۇر ئېلىدە يۈز بېرىۋاتقان مۇرەككەپ سىياسى ۋەزىيەتكە “تۇڭگان يېغىلىقى” قوشۇلۇپ، ئۇيغۇر ئېلىنىڭ كۆپلىگەن شەھەر – بازارلىرىنى ئۇرۇش ئاپەتلىرى قاپلىغان، ئۇيغۇرلارنىڭ بېشىدىن ئۆتكۈزگەن قانلىق سىياسىي ۋە ئىجتىمائىي ھاياتى سوۋېتلار ئىتتىپاقى بىلەن شېڭسەي ھەم بۈيۈك بىرتانىيە ۋە گومىنداڭ ھۆكۈمەتلىرى ئوتتۇرىسىدىكى دىپلوماتىك سىياسىي ئويۇنلار يەنى “بۈيۈك شاھمات تاختىسى” ئويۇنىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى باسقۇچلىرىنى ئوبرازلىق بايان قىلىندۇ.  قىسقىسى بۇ كىتاپ ئەينى يىللاردىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئ‍ىجتىمائىى ۋە سىياسىي ھاياتىنى بىلىشىمىز ئۈچۈن ناھايىتى ئەھمىيەتلىك بىر تارىخي مەنبەدۇر . مەزكۇر كىتاپ 1936- يىلى بۈيۈك بىرتانىيىنىڭ ئوكسفورد ئادەن نەشرىياتىدا (Alden Press) نەشر قىلىنغان ……….

تاتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر  (1)

ئاپتور Peter Fleming

News from Tartary book cover

 

ئېنگىلىسچىدىن ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن تەرجىمە قىلدى

 

“تاتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر” (News from Tartary: A Journey from Peking to Kashmir)

 

كىرىش سۆز

 

بۇ كىتابنىڭ كىرىش سۆز قىسمى ئۈچۈن يېزىلىدىغان گەپلەر ئانچە كوپ بولمىسا كېرەك. ئەمما شۇنى قەتئىي قىلىپ ئېيتالايمەنكى بۇ كىتاب جۇڭگونىڭ پېكىندىن قورۇقلۇق يولى ئارقىلىق 7 ئاي ۋاقىت ئىچىدە 3500 مىل يول مېڭىپ ھىندىستاننىڭ كەشمىرگە يىتىپ بېرىش يولىدىكى مۇۋەپپەقىيەتلىك بولغان بىر  سەپەر جەريانى بايان قىلىنىدۇ.

 

بەلكىم بىز سەپىمىزدە بېسىپ ئۆتكەن بۇ يەرلەر قانداقتۇر بىر باغلىنىشلار ئارقىلىق بىر قىسىم كىشىلەرگە تونۇشلۇق بۇلىشى ۋەياكى مېنىڭ بۇ سەپىرىمدە بايان قىلغان تەسۋىرلىرىم بىلەن ئۇلارنىڭ كاللىسىدا بار بولغان بۇ يەرلەر توغرىسىدىكى چۈشەنچىسىدىن پەرقلىق ھالدا  باشقىچە تەسۋىرلەنگەن بۆلىشى مۇمكىن. بۇ يەرلەر ئۇزۇن يىللاردىن بۇيان سىرتقا ناھايىتى ئاز تونۇلغان،  زامانىمىزنىڭ خەرىتىلىرىگە ياكى ئۇنداق ياكى مۇنداق خاتا ئاتالغۇلار بىلەن بىز كەزگەن بۇ يەرلەر تولۇق كۆرسىتىلىپ بېرەلمىگەن ئىدى……..

“تارتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر” ناملىق كىتاپ ھەققىدە

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 

“ئۆز تارىخىنى ياخشى بىلمىگەنلەر شۇ تارىخىي كەچمىشلىرىنى يەنە تەكرارلىىشى مۇمكىن”    – Edmund Burke 

Peter_Fleming

 

ئاپتور Peter Fleming  ھەققىدە:

 

“تاتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر” (News from Tartary: A Journey from Peking to Kashmir) ناملىق بۇ ساياھەت كىتابىنىڭ ئاپتورى Peter Fleming بۈيۈك بىرتانىيىنىڭ 1930- يىللىرىدىكى ئاتاقلىق تەۋەككۈل ساياھەت يازغۇچىسى بولۇپ، ئۇنىڭ “بىرازىلىيەگە تەۋەككۈلچىلىك” (Brazilian Adventure) ناملىق ساياھەت كىتابى 1933- يىلى نەشر قىلىنىشى بىلەن كىتابخانلارغا تونۇلغان. “تارتارىيەدىن خەۋەر – پېكىندىن كەشمىرگە سەپەر’ ناملىق بۇ كىتاب 1936- يىلى بۈيۈك بىرتانىيىنىڭ ئوكسفورد ئادەن نەشرىياتىدا (Alden Press) نەشر قىلىنغان. كىتابنىڭ ئاپتورى Peter Fleming ئەنگلىيەنىڭ ئوكسفورد شەھىرىگە يېقىن Wallingford يېزىسىدا 1907 – يىلى 31- ماي شوتلاندىيىلىك باي بانكىر Valentine Fleming (ۋىنستىن چېرچېل Winston Churchill نىڭ يېقىن دوستى) ئائىلىسىدە تۇغۇلغان. Peter Fleming نىڭ ئىنىسى Ian Fleming بىرتانىيە ئىستىخبارات ئىدارىسىنىڭ جاسۇسلۇق ھەرىكەتلىرى تەسۋىرلەنگەن “James Bond” ھېكايىسىنى 1953- يىلى يېزىپ نام قازانغان. Peter Fleming ئوكسفورد ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئېنگلىز تىل – ئەدەبىيات كەسپىنى ئەلا نەتىجە بىلەن پۈتتۈرگەندىن كېيىن 1935- يىلى ئاتاقلىق ئارتىس Celia Johnson بىلەن توي قىلغان ۋە ئۇچ پەرزەنتلىك بولغان. Peter Fleming 1971 – يىلى 18- ئاۋغۇست يۈرەك كېسىلى بىلەن شوتلاندىيىنىڭ Argyll شەھىرىدە ۋاپات بولغان……

ھەسىرەتلىك يىللار: ئانام تارتقان كۈلپەتلەر

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
 
(ئوچېرىك)
 
مۆھتەرەم ئوقۇرمەنلەر! ئاۋۋال ھەممىڭلارنىڭ يېڭى يىلىنى قۇتلۇقلايمەن! بۇ يېڭى يىلنىڭ بىز ھەممىمىز ئۈچۈن ئىناقلىق ۋە بەرىكەت ئاتا قىلىدىغان، ئەل – يۇرت ئامان بولغان بىر يىل بولۇشىنى تىلەيمەن!مەن ئۆتكەن يىلنىڭ ئەڭ ئاخىرقى كۈنلىرىدە «يىللار ھەسرىتى – رەگەتكە بىلەن قاغا  ئېتىش» ناملىق راست ئىشلار ئەسلىمىسى ئاساسىدا يېزىلغان بىر ھېكايىنى ئوقۇشۇڭلارغا تەقدىم قىلغان ئىدىم. مانا بۈگۈن ئەشۇ ھېكايىنىڭ داۋامىنى ئوقۇغايسىلەر.

 

مەن ئالدى بىلەن سۆيۈملۇك پەرزەنتلىرىنىڭ ئوتىدا كۈيۈپ يۈرەكلىرى ۋاقىتسىز كۈل بولغان، بۇ دۇنيانىڭ راھىتىدىن كۆرە جاپاسىنى كۆپ تارتقان بارلىق جاپاكەش ئانىلارغا ئالىي ئېھتىرام بىلەن سالام يوللايمەن. ئانىلىرىمىزنىڭ ئالتۇن تەنلىرى ھەرزامان ئامان بولسۇن!

 

ئۇشبۇ ھېكايە پەقەت مېنىڭ ئانامنىڭ ھېكايىسى بولۇپلا قالماستىن ئانامغا ئوخشاش نام – نىشانسىز ياشاۋاتقان ياكى بۇ پانىي دۇنيادىن ۋاقىتسىز ۋىدالاشقان ئەشۇ جاھان بالاسى بولمىش «مەينەت ئىنقىلابى» دەۋرلىرىدە ئىززەت ھۆرمەتلىرىدىن مەھرۇم قىلىنىپ، يوقسۇزلۇق ۋە موھتاجلىققا مەھكۇم قىلىنغان، دەرد-ئەلەم ۋە ئاھانەت بىلەن ئۆتكەن نەچچە مىڭلىغان مېھنەتكار، ئاق كۆڭۈل، مېھرىبان، قەھرىمان ئۇيغۇر ئانىلىرىنىڭ ئۆتمىشىدۇر…….

ئەركىن سىدىق يازمىللىرى: كىشىلىك تەرەققىيات (1-2-3 قىسىم) ئېلكىتاب

    سەھىپە:Élkitablar باھا:0 دانە 26-11-2015

 

Kishlik tereqiyat Erkin Sidiq kitap

ئەركىن سىدىق يازمىللىرى:

 


كىشىلىك تەرەققىيات (1-قىسىم) ئېلكىتا

www.azizisa.org/kitaplar/Erkin_Sidiq_Kitab1.pdf

 

ئەركىن سىدىق يازمىللىرى:

 

كىشىلىك تەرەققىيات (2-قىسىم) ئېلكىتاب

www.azizisa.org/kitaplar/Erkin_Sidiq_Kitab2.pdf

 

ئەركىن سىدىق يازمىللىرى:

 

كىشىلىك تەرەققىيات (3-قىسىم) ئېلكىتاب

www.azizisa.org/kitaplar/Erkin_Sidiq_Kitab3.pdf

 

 

يىللار ھەسرىتى – “رەگەتكە بىلەن قاغا  ئېتىش”

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

 

(ئوچېرىك)

قاغا
ئەقىللىق خەلقىمىز ئۆز ھايات تەجرىبىسىنى يەكۈنلىگەن ئاساستا ئېيتقان  “ئۆتكەن ئۆمۈر ئاققان سۇ”  دېگەن  بۇ ئاتا سۆزى نېمە پاساھەتلىك ئېيتىلغان ھە!  ئادەم ئۇچۇن ئەھمىيەتسىز ئۆتۈپ كەتكەن ئۆمۈر ھەقىقەتەنمۇ ئاققان سۇغا ئوخشايدۇ. ئاتقان تاڭلار، ئاققان سۇلار قايتىلانمايدۇ. بىزنىڭ بۇ دۇنيادا ياشايدىغان قىسقىغىنە ئۆمرىمىز ئۇچۇن ئېيتقاندا بىھۇدە ئۆتۈپ كەتكەن ھاياتقا ئېچىنىشتىنمۇ ئارتۇق ھەسىرەت ۋە ئۆكۈنۈش بولمىسا كېرەك. بولۇپمۇ ھاياتىڭىزنىڭ كەلگۈسىگە مۆھرى بېسىلىدىغان، دۇنيانى بىلىشىڭىز ئۇچۇن قېتىرقىنىپ ئۆگىنىدىغان ھاياتىڭىزنىڭ ئالتۇن چاغلىرى نادانلىققا مەھكۇم قىلىنىپ، بىھۇدە زايە بولۇپ كەتسە ئۇنىڭدىن تۇغۇلىدىغان ھەسرەتلەر يېشىڭىزنىڭ چوڭىيىشىغا ئەگىشىپ ئۇلغۇيدىكەن. ئەمەلگە ئاشماي يېرىم قالغان ئارمانلىرىڭىز  تىنماي يۇركىڭىزنى تىلغايدكەن. مېنىڭ ھەسرىتىم ئۆسمۈرلۈك چاغلىرىمدا ئىسراپ قىلىۋېتىلگەن، يىللارنىڭ رەھىمسىز بوران – چاپقۇنلىرى يۇمران سەبىي قەلبىمگە مۇدھىش ئىزلىرىنى قالدۇرغان ئەشۇ “مەينەت زور ئىنقىلابى” مەزگىللىرىدىكى يىللاردۇر…….